Tereyağının doğallığını evde nasıl anlarız?

Tereyağı, ağırlıkça en az %80, en fazla %90 oranında süt yağı, en fazla %2 oranında yağsız süt kuru maddesi ve en fazla %16 oranında su içeriğine sahip ürünü ifade eder. Tereyağı, önemli ve piyasada çok tüketilen bir gıda maddesi olduğundan dolayı çok miktarda tağşişe maruz kalmaktadır. 

Tereyağında yapılan tağşişler nelerdir?

- En sık yapılan tağşiş; süt kreması yerine margarin veya farklı sıvı yağların (ayçiçek yağı, mısır özü yağı, palm yağı, hayvansal kaynaklı yağlar, çiğit yağı vb.) tereyağı yapımında kullanılmasıdır.

- Üreticilerin yapmış olduğu bir başka tağşiş ise gıda boyası kullanımıdır. Sarı renkli gıda boyalarını doğal tereyağı görünümü elde etmek için kullanabiliyorlar.

- Bitkisel kaynaklı margarinlere asit, aroma veya tereyağı esansı katarak "sahte tereyağlarını" gerçek tereyağı olarak satabiliyorlar.

- Yüksek ısıda haşlanıp ezilen patatesleri püre haline getirerek kıvamlı ve sert tereyağı elde etmek için kullanmak da yapılan tağşişler arasında.

- Küflenmiş ve SKT'si geçmiş tereyağlarını tekrar eriterek ve şekil vererek yeni tereyağı olarak piyasalara sürenler olduğunu da hatırlatmak gerekir.

Peki tereyağının doğallığını ev ortamında nasıl anlayabiliriz?

1. En sık kullanılan yollardan birisi fiziksel olarak sertliğine bakmaktır. Doğal tereyağı, sahte tereyağlarına oranla daha sert yapıdadır.

2. Doğal tereyağı erime sıcaklığı 31 derece, yani normal oda sıcaklığının üzerinde bir sıcaklıktadır. Doğal olan tereyağları oda sıcaklığında (25 derecede) yumuşar fakat şeklini muhafaza eder.

3. Son olarak yapacağımız basit bir test ile de doğal tereyağlarını ayırt edebiliriz. Sıcaklığı 50-60 derece arasındaki bir suya tereyağından bir miktar atarız. Eğer tamamen erir ise bu gerçek tereyağıdır. Eğer tamamen erimeyip parçalanıyor veya yüzeyde ince bir boyar tabaka bırakıyorsa içine patates püresi, nişasta, başka yağlar veya gıda boyası katılmış olabileceğini söyleyebiliriz. 

Mehmet BALKİ

Gıda Mühendisi

05.12.2017